ŠTO JE SPOLNO PRENOSIVA HPV INFEKCIJA 

Spolno prenosivu HPV infekciju uzrokuje humani papiloma virus (HPV). Humani papiloma virus je naziv za porodicu virusa koja obuhvaca više od 100 genetski razlicitih tipova (genotipova).

Najpoznatiji su kao uzrocnici bradavica na koži. Više od 30 tipova ovih virusa prenosi se spolnim putem i oni mogu inficirati spolne organe žena i muškaraca: kožu penisa, vulve (podrucje oko rodnice), medice i podrucja oko anusa, sluznicu rodnice (vagine), grlica maternice (cerviksa) i uretre. Vecina inficiranih osoba nema nikakvih znakova bolesti i njihov organizam se uspješno rješava infekcije vlastitim obrambenim mehanizmima.

Neki od tipova spolno prenosivih HPV mogu uzrokovati dobrocudne genitalne bradavice (kondilomi) te se nazivaju tipovima "niskog rizika". Drugi tipovi mogu dovesti do nastanka karcinoma grlica maternice i zato se nazivaju tipovima "visokog rizika".

KOJI JE ZNACAJ GENITALNE HPV INFEKCIJE

Najvažnija komplikacija HPV infekcije je mogucnost nastanka karcinoma grlica maternice kod žena inficiranih tipovima visokog rizika.

HPV infekcija tipovima niskog rizika nema znacaja, osim ako ne izaziva nastanak genitalnih bradavica. Ove promjene su dobrocudne, vidljive i moguce ih je odstraniti.

UCESTALOST   

Genitalna HPV infekcija je najcešca spolno prenosiva infekcija na svijetu.

Procjenjuje se da najmanje 50 % spolno aktivnih žena i muškaraca dobije tijekom svog života HPV infekciju spolnih organa. Procjenjuje se da je u Hrvatskoj inficirano oko 60 % spolno aktivnih žena, najviše u dobi od 20 do 24 godine, dok nakon 40 godina starosti broj inficiranih žena opada.

KAKO SE MOŽE DOBITI GENITALNA HPV INFEKCIJA

Tipovi HPV koji inficiraju podrucje spolnih organa prenose se prvenstveno spolnim odnosom. Vecina HPV infekcija ne uzrokuje smetnje niti znakove upale pa stoga vecina zaraženih osoba nije svjesna vlastite infekcije. Usprkos tome, oni mogu prenijeti virus svom spolnom partneru.

Znacajka virusa je da se može zadržati u inficiranim stanicama kroz više godina. Nakon duljeg vremena virus se može spontano ukloniti vlastitim obrambenim mehanizmima tijela. Osoba bilo koje životne dobi se može ponovo zaraziti nakon spolnog odnosa s inficiranim partnerom.

KOJI SU ZNACI GENITALNE HPV INFEKCIJE

Vecina ljudi koji imaju genitalnu HPV infekciju ne znaju da su zaraženi. Virus se nalazi u stanicama kože ili sluznica i obicno ne izaziva nikakve simptome.

Kod nekih ljudi pojave se više tjedana ili mjeseci nakon spolnog odnosa sa zaraženom osobom vidljive genitalne bradavice (kondilomi). To su pojedinacne ili brojne ružicaste izrasline razlicite velicine i oblika u podrucju okolice vagine, u rodnici, na grlicu maternice, na penisu ili skrotumu.

POSTOJI LI LIJEK ZA HPV

Nema lijeka za HPV infekciju. Srecom, u vecine zaraženih osoba dolazi do samoizljecenja.

Postojece metode lijecenja usmjerene su na uklanjanje uocljivih promjena na koži i sluznicama. Uspješnost ovih metoda je razlicita od slucaja do slucaja. One cesto ne uspijevaju u potpunosti odstraniti inficirane stanice pa je potrebno višestruko ponavljanje postupaka.

KAKO COVJEK MOŽE SMANJITI VLASTITI RIZIK OD GENITALNE HPV INFEKCIJE

Spolni odnos je jedan od najcešcih i neizbježnih oblika dodira medu ljudima pa rizik od spolno prenosive HPV infekcije nije moguce potpuno ukloniti.

Ipak, najuspješniji nacin sprecavanja infekcije je dugotrajna, uzajamno monogamna veza partnera koji nisu inficirani. Medutim, dok za žene postoje pouzdani dijagnosticki testovi za otkrivanje infekcije HPV virusom, takvi testovi za muškarce ne postoje. Rizik od genitalne HPV infekcije moguce je smanjiti smanjenjem broja spolnih partnera. Ucinak upotrebe kondoma na sprecavanje HPV infekcije nije poznat, ali se smatra da zaštita nije potpuna jer se HPV nalazi i u podrucjima koja nisu pokrivena kondomom.

(Izvori: US Center for Disease Control and Prevention, US National Institute of Allergy and Infection Diseases, Seks.Transm.Infect.1999., 75:312-316; Medicus 2003. vol.12 br. 2; Merck